4 Mayıs 2012 Cuma

Hıdırellez


Uzun yıllar önce, Ankara Maltepe'de Hürriyet İlkokulu'nun karşısındaki bir binada oturuyorduk. Okula gitmek için sadece karşı kaldırıma geçmem gerekiyordu ve kimsede olmayan bu lüks nedeniyle benim keyfim yerindeydi. Ancak kirada oturan her anne baba gibi benimkilerin de ev sahibi olma hayalleri vardı.

Bir Mayıs akşamı annemle kağıda ev resmi çizip evin arka bahçesindeki gül dallarının dibine koymuştuk. Şu an tam olarak hatırlayamıyorum ama sanki gül ağacının üstünden de atlamıştık... Babamsa bu tip işlere fazla itibar etmeyen bir kişi olarak yerinden bile kıpırdamamıştı. Bu hikayeden kısa bir süre sonra annemle babam evlerini satın almışlardı. Annem hala bu hikayeyi anlatıp, hıdırellezin nimetlerinden bahseder. Belki de hıdırellez rivayetleri doğrudur. Kim bilir?

Hıdırellez Nedir?
Hıdırellez, Türk dünyasında kutlanan mevsimlik bir bayramdır. Hızır ve İlyas’ın yeryüzünde buluştukları gün olduğu varsayılarak kutlanmaktadır. Hıdırellez günü,6 Mayıs’tan başlayıp 4 Kasım’a kadar olan süre Hızır Günleri adıyla yaz mevsimini, 8 Kasım’dan 5 Mayıs’a kadar olan süre ise Kasım Günleri adıyla kış mevsimini oluşturmaktadır. Bu yüzden 5 Mayıs günü gecesi kış mevsiminin bitip sıcak yaz günlerinin başladığı anlamına gelmektedir.

Hıdırellez'in UNESCO’nun 'İnsanlığın Somut Olmayan Kültür Mirası Listesi'ne alınması amacıyla 2010 yılında çalışmalar başlatılmıştır.

Hıdrellez Nerede Kutlanır?
Hıdrellez kutlamaları genel olarak yeşillik, ağaçlık alanlarda, su kenarlarında, bir türbe ya da yatırın yanında yapılmaktadır. Bu gibi yerlere bu nedenle Hıdırlık da denmektedir. Hıdrellezde baharın taze bitkilerini ve taze kuzu eti ya da kuzu ciğeri yeme adeti vardır. Baharın ilk kuzusu yenildiği zaman sağlık ve şifa bulunacağına inanılır. Bugünde kırlardan çiçek veya ot toplayıp onları kaynattıktan sonra suyu içilirse bütün hastalıklara iyi geleceğine, bu su ile kırk gün yıkanılırsa gençleşip güzelleşileceğine inanılır.


Hıdrellez gecesi Hızır’ın uğradığı yerlere ve dokunduğu şeylere feyiz ve bereket vereceği inancıyla çeşitli uygulamalar yapılır. Yiyecek kaplarının, ambarların ve para keselerinin ağızları açık bırakılır. Ev, bağ-bahçe, araba isteyen kimseler, Hıdrellez gecesi gül ağacının altına istediklerinin küçük bir modelini yaparlarsa Hızır’ın kendilerine yardım edeceğine inanırlar. Aynı zamanda dileklerini kırmızı kurdeleye bağlayıp gül ağacına asarlar. Bir yıl boyunca dileklerinin yerine gelmesini beklerler. Bazı kimseler de ateş yakıp, dilek dilerler. Ondan sonra yaktıkları ateşin üstünden atlarlar.

Bu seneki bazı Hıdırellez şenlikleri:
  • 18. Eshab-ı Kehf Hıdırellez Şenliği, Tarsus / Mersin
  • 2. Dişli Hıdırellez Şenliği Futbol Turnuvası, Bolvadin/Afyonkarahisar
  • 13.Haymana Özköyler Hıdırellez Şenliği, Sebilibağla Köyü / Haymana - Ankara
  • Ahırkapı Hıdırellez Şenliği, Parkorman / İstanbul
  • Yakadibi Köyü Hıdırellez Şenliği, Gerze / Sinop
  • Edirne Kakava Hıdırellez Şenliği, Tunca Nehri Kenarı / Edirne
  • Hıdırellez Şenliği, Torbalı / İzmir
  • Sugören Hıdırellez Şenliği, Yalova
  • Düzpelit Köyü Hıdırellez Şenliği, Karadeniz Ereğli
  • 23. Geleneksel Hıdırellez Şenliği, Sarıçam Piknik Alanı / Adana
Detaylı Bilgi: www.wikipedia.org

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder