Gümrük Yönetmeliğindeki Değişiklikler Hangi Yenilikler Getirdi?

Resmi Gazetenin 3 Kasım 2011 tarihli sayısında “Gümrük Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliği” yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Gümrük Yönetmeliğinin getirdiği değişiklik; özet beyan, onaylanmış kişi statü belgesi, antrepo ve gümrük müşavirliği sınavına ilişkin maddelerinde yapılan çeşitli düzenlemeleri içeriyor.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Gümrük Yönetmeliğinde yaptığı düzenleme ile emniyet ve güvenlik amaçlı risk analizinin, eşyanın ülkeye girişinden/çıkışından önce yapılmasına imkân tanıdı. Bu sayede sevkiyata ilişkin bilgiler önceden alınacağından ticaret erbabının işlemleri daha hızlı tamamlanarak gümrükte bekleme süresi azalacak ve üretim sürecinde kullanılacak girdi ekonomiye bir an önce kazandırılacak.

Bunun yanında, yasal ticaretin kolaylaştırılması ve yasadışı ticaretin önlenmesi, insan, çevre, bitki sağlığının ve ulusal güvenliğin korunması,terörizm ve terörün finansmanı ile etkin mücadele edilmesi sağlanmasıöngörülmüş.

Getirilen Yeniliklerden Bazıları
1-Özet beyan Giriş çıkış öncesi ön bildirim.
2-Boşaltma listesi ve özet beyan eksiklik fazlalıkları elektronik ortamda kayda alınacak.
3-Gümrük Yönetmeliği 333.maddesine göre Devir yoluyla satışa C tipi özel antrepolarında eşyasının başkasına devri gümrükçe onaylanmış işleme tabi tutulması
4-Deniz veya hava taşıtlarının Türkiye Gümrük Bölgesinde birden fazla liman veya havalimanına uğradığı hallerde, Kanunun 46 ncı maddesinde belirtilen süreler, taşıt aracının eşyanın boşaltılacağı gümrük idaresine girişine ilişkin gümrük veya gümrük muhafaza yetkililerince tutulan kayıt tarihinden itibaren başlar.(Süre sunulduğu tarihten başlıyordu)
5-Gümrük Yönetmeliği 196.maddesinde yer alan 3901-3915 arası dökme eşyadan 6 öncesine dayanan tahlil raporunda ( A ve B sınıfı yararlanıyordu) şimdi onaylanmış kişi statü belgesi olan A,B,C sınıfı yararlanacak.
6-2.tahlil ücreti 600 TL olmuştur.
7-EK 24 de yer alan Laboratuara tahlil ücretleri 1 ocak 2012 itibaren artırılmıştır.
8-Geri verme veya kaldırma işleminde sistemdeki beyanname esas alınır. Geri verme veya kaldırma başvurusunun yapıldığı her bir beyanname veya ceza kararıiçin ayrı bir dosya açılır. İlgili gümrük beyannamesinin Geri Verme veya Kaldırma Başvurusu Formu ile vergilerin geri verilmesine esas teşkil etmek üzere ibraz edilen belgelerin (menşe şahadetnamesi, dolaşım belgeleri, fatura beyanı vb.)asılları ilgili gümrük idaresinde saklanır.”(Müsteşarlığa gönderiliyordu o evrakları müsteşarlıktan dilekçe ile istenmesi ve çözümü uzun sürüyordu)
9-Posta yolu ile gelen ve ticari nitelikte olmayan hediyelik, numunelik, zat ve aile ihtiyaçlarını karşılayan ve benzeri eşya için, Déclaration en Douane’lar gümrük idaresince beyanname olarak kabul edilir.”
10-Genel antrepo olarak açılıp işletilmesi istenen yerler, Büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde olması halinde 3.000 m2’den, diğer yerlerde ise 1.000 m2’den küçük olamaz. Soğuk hava tertibatı gerektiren antrepolar ile yanıcı, parlayıcı, patlayıcı gibi özel tertibat gerektiren eşyanın konulacağıantrepolar ile havalimanı ve deniz limanı sahası içerisinde açılacak antrepolar bu şarta tabi değildir.”
11-Beyanname kullanma talimatı EK 14 Değişmiştir.
“6 no.lu nüsha: İthalatın tamamlanmasından ve beyannamenin kapatılmasından sonra beyannameye eklenen belgelerin asılları ile birlikte bu nüsha gümrük idaresinde saklanır.(Asıllar Kontrol Genel Müdürlüğe gidiyordu)
7 no.lu nüsha: İthalatın tamamlanmasından ve beyannamenin kapatılmasından sonra, sonradan kontrol ve istatistik amacıyla yükümlü tarafından saklanır.”(Gümrük İdaresinde kalıyordu)

Onaylanmış kişi statüsü kapsamında sağlanan kolaylıklar artırıldı.

Gümrükçe Onaylanmış Kişi statü belgesi adı, Onaylanmış Kişi Statü Belgesi olarak düzeltildi.

Belirli bir dış ticaret hacmine veya sabit sermaye yatırımına sahip, mali yeterliliği tasdik edilmiş, güvenilirliği olan ve kayıtları izlenilebilir kişilere gümrük işlemlerinde kolaylık sağlamak ve işlemlerini hızlandırmak amacıyla bakanlıkça tanınan ``Onaylanmış kişi statüsü`` kapsamında sağlanan kolaylıklar artırıldı.

Mevcut durumda onaylanmış kişi statü belgesi talebinin değerlendirilmesinde başvuru sahibi şirketin en az 2 yıllık verileri esas alınırken, yapılan düzenleme ile onaylanmış kişi statü belgesi sahibi şirketin kısmi bölünme suretiyle yeni kurulan şirkete devredilmesi halinde, bu şirkete onaylanmış kişi statü belgesi verilirken koşulların sağlanması bakımından devredilen şirketin verilerinin esas alınmasına olanak sağlanmış.Bu sayede yeni kurulan şirketin onaylanmış kişi statüsünün sağladığı kolaylıklardan yararlanmak için 2 yıllık süreyi beklemesine gerek kalmadı.

Laboratuar tahliline tabi tutulan eşya ile ilgili olarak en fazla 6 ay öncesinde düzenlenmiş tahlil raporlarına itibar edilerek eşyanın ayrıca tahlile tabi tutulmamasına ilişkin uygulamadan yararlanma hakkı, daha önce sadece belirli koşulları taşıyan onaylanmış kişilere tanınırken, düzenleme ile bu hak, tüm onaylanmış kişileri kapsayacak şekilde genişletildi.

Belirli bir ısıda muhafazası gereken tıbbi tahlillerde kullanılan hazır kitlerin bozulmaması için gümrük işlemlerinin hızlandırılması amacıyla da gümrük beyannamesi yerine ticari ya da idari belge ile beyan edilebilmesine imkân sağlandı. Laboratuarlarda veya teşhis amacıyla kullanılan ve soğuk ortamda muhafazası gereken eşyanın tahlile gönderilmesi halinde, ambalajından çıkarılması nedeniyle özelliğini kaybetme riski bulunduğundan, yapılan düzenleme ile bu eşyanın bozulmasının önlenmesini teminen tahlile gönderilmemesi sağlandı.

Antrepolara yeni düzenlemeler

Kullanıcısı ve işleticisi aynı olan C Tipi özel antrepolardaki eşyanın bir başka kişiye devredilebilmesi için, antrepodan hemen çıkarılması gerekirken yapılan düzenleme ile 5 iş günü içerisinde çıkarılmasına imkan tanınarak ticaret erbabına kolaylık sağlandı.Bu durum G.Y 333.maddesine eksik kalan durumdu.

Antrepo açma izni verilebilmesi için, talepte bulunan firmaların daha önce antrepo işletme izni geri alınan firmalarla doğrudan ya da dolaylı herhangi bir bağlantısının olmaması koşulu getirildi. Bu sayede antrepo açan ve işleten firmaların güvenilir olmasına ilişkin tedbir alınmış.Antrepo yatırım izni başvurularının değerlendirilmesine ilişkin kriterler arasına, antrepolara yapılacak eşya sevkıyatının gümrük gözetimi ve denetimi altında güvenli bir şekilde yapılması kriteri de ilave edildi. Buna göre, başta akaryakıt antrepoları olmak üzere antrepolara eşya sevki yatının güvenli bir şekilde yapılması sağlandı.

Herkes tarafından kullanılabilen genel antrepoların açılabilmesi için aranılan asgari bin ve 3 bin metrekare büyüklükte olma koşulunun, liman sahalarının yetersizliği sebebiyle havalimanı ve deniz limanları içerisinde kurulmak istenen genel antrepolarda aranmaması yönünde düzenleme yapıldı. Böylelikle, liman sahaları içinde açılacak genel antrepoların açılmasında girişimcilere kolaylık sağlandı.(Eski yönetmeliğe göre açılan genel antrepolarla ilgili Danıştay 3000 m2 şartını iptal etmişti.Yeniden antrepo açmak yada eski antrepoyu genişletilmek istenirse 3000 m2 şartını yerine getirmek zorundadılığıyla bir bütünlük sağlanmıştır)

Kaynak: İstanbul Gümrük Müsavirleri Derneği